Bệnh viêm phổi cấp do chủng virus corona được ghi nhận đầu tiên vào cuối tháng 12-2019 tại thành phố Vũ Hán (tỉnh Hồ Bắc), một thành phố lớn thuộc miền trung Trung Quốc, tới…
Bệnh viêm phổi cấp do chủng virus corona được ghi nhận đầu tiên vào cuối tháng 12-2019 tại thành phố Vũ Hán (tỉnh Hồ Bắc), một thành phố lớn thuộc miền trung Trung Quốc, tới nay đã lan rộng với tốc độ nhanh.
Đại dịch corona đang gây hoang mang và ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng của con người.
Với những phương thức lây lan đa dạng và nhanh chóng, công việc phòng chống sự bùng phát mạnh mẽ của virus corona (2019-nCoV) là vô cùng cần thiết.
Nguồn gốc sự lây lan của 2019-nCoV
– Trong trường hợp của 2019-nCoV, các thông tin liên quan tới nay cho biết hầu hết những người trong nhóm bệnh nhân đầu tiên nhập viện đều là người làm việc hoặc khách hàng tại khu chợ đầu mối hải sản tại Vũ Hán.
Chợ này bán nhiều mặt hàng như các loại thịt đã qua chế biến, động vật sống giết thịt như gia cầm, lừa, cừu, lợn, lạc đà, cáo, lửng (họ chồn), dúi, nhím và các loài bò sát.
– Các nhà khoa học Trung Quốc đã tiến hành nghiên cứu phân tích và so sánh trình tự sắp xếp chuỗi gen của chủng virút 2019-nCoV và các chủng virút corona đã biết khác.
Theo đó, nghiên cứu này nhận thấy mã gen của 2019-nCoV cho thấy chủng virút corona mới này có mối liên hệ gần gũi nhất với hai mẫu corona virút giống virút gây dịch SARS có ở loài dơi.
Tuy nhiên khi các nhà nghiên cứu tiến hành thêm các phân tích tin sinh học chi tiết hơn về chuỗi gen của 2019-nCoV, họ thấy chủng virút corona mới có thể phát sinh từ các loài rắn chứ không phải dơi.
– Tuy nhiên trên thực tế, trong tự nhiên, rắn thường săn dơi. Các thông tin liên quan dịch bệnh viêm phổi cấp cũng cho biết tại chợ đầu mối hải sản Vũ Hán thường bán rắn. Điều này củng cố thêm giả thuyết chủng virút corona mới 2019-nCoV rất có thể đã lây nhiễm thông qua các loài vật chủ từ dơi sang rắn rồi sau đó lây sang con người và làm bùng phát dịch.
– Vì vậy cho thấy virus conora hoàn toàn có thể sống và ký sinh trên động vật máu nóng và máu lạnh.
– Các loài vật nuôi khác cũng không thể tránh khỏi việc lây nhiễm 2019-nCoV
– Người chăn nuôi lợn đã gặp phải rất nhiều khó khăn trong năm 2019, về cuối năm, nhu cầu sử dụng thịt lợn tăng cao, người dân đang dần khôi phục lại nguồn lực cho kinh tế chăn nuôi.
– Tuy nhiên ở thời điểm mà 2019-nCoV đang phát triển và gây ra những hậu quả vô cùng khốc liệt thì giá lợn đang có xu hướng chững lại nhiều hơn.
Bệnh tiêu chảy do Virus CORONA gây ra trên lợn
Nguyên nhân
– Bệnh do Coronavirus gây ra. Lây lan qua đường tiêu hóa và hô hấp.
– Bệnh xảy ra trên mọi lứa tuổi heo.
– Có 3 type coronavirus gây bệnh tiêu chảy trên heo
+ một Týp gây bệnh TGE.
+ hai Týp còn lại gây bệnh dịch tiêu chảy địa phương (Porcine Epidemic Diarrhea – PED) là PED I và PED II.
– Triệu chứng lâm sàng cả 3 týp đều giống nhau nên không phân biệt được.
– Đặc điểm của TGE là xảy ra vào mùa lạnh và gây tử vong rất cao. Còn PED I và PED II xảy ra quanh năm và gây tử vong thấp hơn.
– PED týp I gây tiêu chảy chủ yếu trên heo choai, heo thịt, hậu bị, nái nhưng không gây tiêu chảy trên heo con theo mẹ.
– PED týp II gây tiêu chảy trên mọi lứa tuổi. PED I và PED II tạo miễn dịch thấp và ngắn, trên những đàn không có kháng thể.
– Thời gian ủ bệnh trong 1-2 ngày và xảy ra trong 3-4 ngày.
– Đặc biệt là trên heo con 1 tuần đầu, tỷ lệ chết là 100%. Heo con từ 8-14 ngày chết 50%. Từ 15-21 ngày là 25% và rất hiếm khi chết khi heo trên 21 ngày.
– Vi rút bị chết ở 50 độ C trong 45 phút, ở 37 độ C dưới 2 giờ.
– Một vài chủng rất nhạy cảm với nhiệt độ tuy nhiên khi đông lạnh chúng tồn tại rất lâu.
– Trong các sản phẩm đông lạnh, vi rút tồn tại trong nhiều năm.
– Vi rút rất nhạy cảm với nhiệt độ và ánh nắng mặt trời.
– Kháng thể đặc hiệu IgA trong sữa đầu giúp bảo vệ heo con chống lại bệnh. Kháng thể hình thành từ 7-8 ngày sau khi nhiễm và kéo dài 6 tháng trên heo thịt và từ 10 tháng đến 2 năm trên heo nái.
– Vi rút tồn tại trong phổi và ruột 104 ngày sau khi nhiễm.
– Vi rút được phát hiện trong phân 14 ngày sau khi nhiễm.
– Sau khi nhiễm bệnh, vi rút bài thải ra môi trường trong 15 tuần.Thông thường là 4 tuần.
– Bệnh xảy ra phổ biến vào mùa lạnh.
Dấu hiệu lâm sàng
– Heo con tiêu chảy phân vàng, kèm theo ói, mất nước trầm trọng và tử vong 100% trong tuần đầu.
– Đặc biệt trong bệnh này mẹ cũng tiêu chảy và mất sữa.
– Bệnh xảy ra khi thời tiết lạnh.
– Heo thịt cũng tiêu chảy trong 3-4 ngày rồi hết nhưng không chết nếu không ghép nhiều bệnh khác.
Chuẩn đoán
– Dựa vào đặc điểm của bệnh.
+ Khi mổ khám thấy dạ dày heo con đầy sữa vón cục, ruột non căng phồng dịch màu vàng có bọt.
+ Hạch màng treo ruột sưng. Kiểm tra qua kính hiển vi thấy các vi nhung mao bị mòn.
– Về triệu chứng lâm sàng, không thể phân biệt được là TGE hay PED, tuy nhiên đặc điểm của TGE là chỉ xảy ra vào mùa lạnh và tử số rất cao, ở Việt Nam Coronavirus phát hiện chủ yếu là PED.
– Bệnh do PED xảy ra quanh năm và chết ít hơn ở heo sau 21 ngày tuổi.
– Chẩn đoán phòng thí nghiệm.
+ Vi rút được xác định bằng phương pháp miễn dịch huỳnh quang và PCR.
Điều trị và phòng ngừa
Bệnh không có thuốc đặc trị. Các loại kháng sinh chỉ giúp điều trị những bệnh kế phát do vi khuẩn mà thôi. Dùng các chế phẩm điện giải để bù nước cho các heo tiêu chảy. Lưu ý khi dùng các chế phẩm điện giải là phải pha đủ lượng nước theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
Một số biện pháp khống chế bệnh
– Giữ chuồng đẻ ấm bằng đèn úm hồng ngoại. Rải bột úm (như Mistral) trong chuồng đẻ và cả khu nái đẻ, các công nhân cũng như kỹ thuật khi đi từ ngăn chuồng này qua ngăn chuồng khác đều phải bước qua bột úm hoặc hố sát trùng nhúng chân, ủng. Điều này giúp chuồng khô ấm và hạn chế lây lan mầm bệnh.
– Đối với đa số dịch phải tăng cường sát trùng để tránh lây lan.
– Sử dụng vôi bột để phun khử trùng vòng ngoài chuồng trại là biện pháp khử trùng an toàn và tiết kiệm số một cho các trang trại.
– Máy phun vôi khử trùng sẽ là công cụ sử dụng hiệu quả và nhanh chóng hơn cho người dùng với khả năng phun vôi dạng bột và ngoài ra có thể phun thuốc khử trùng dạng lỏng.
– Hiện nay chưa thấy vắc xin cho bệnh này tại Việt Nam. Trên thế giới vắc xin TGE không có nhiều, đa số là vắc xin PED được sản xuất tại Nhật và Hàn Quốc. Nhưng vắc xin đối với bệnh này mức bảo hộ không cao.
– Áp dụng các biện pháp an toàn sinh học.
– Chuột, chó, mèo, chim là những tác nhân mang mầm bệnh cơ học. Vi rút corona có thể lây lan theo gió đến 1,6 km.
Kính chúc bà con sẽ là người chăn nuôi thông minh để phát triển nền kinh tế chăn nuôi hiệu quả hơn nữa !